| *** ჩვენი მონასტერ-ეკკლესიანი იმდენად მდიდარნი და განწყობილნი იყვნენ, რომ თამარი საზრდოს მიაწვდიდა ხოლმე ბერ-მონაზონთა, მონასტერ-ეკკლესიათა უცხო ხალხთათაცა: ბერძენთა, ასურელთა და სხვ. თამარმა აღაშენა, განაახლა და შეამკო ტაძარ-ეკკლესიანი ქართველთა აგრეთვე პალესტინას იერუსალიმს, კვიპრეს, ანტიოქიას, ათონს, საზოგადოდ საბერძნეთს და მცირე აზიას. ყველა ამათ ხაზინის მიწვდის გარდა ,,უყიდნა შესავალნი და შესწირნა მამულნი და სოფელნი’’. შემდეგი მშვენიერი ეპიტაფია მოკლედ გადმოგვცემს მთელს შინაარს თამარის მოღვაწეობისას: ,,უბის ავაგე საყდარი, უწყლოსა წყალი ვადინე; ისპაანს დავსდევ ბეგარა, სტამბოლს ხარაჯა ავიღე; თეთრს ზღვაში რკინა ჩავაგდე, ხმელეთი ჩემსკენ მოვიგდე; ამდენი საქმის მოქმედმან ცხრა ადლი ტილო წავიღე’’ თამარი აღესრულა 1212 წ. 18 იანვარსა და ჰმარხია გაენათის დიდებულს მონასტერში. თამარის ფულზე აწერია შემდეგი: ,,დედოფალი მაღალ-ხარისხოვანი დიდება სოფლისა და სარწმუნოებისა თამარ, ასული გიორგისა, შემდეგი მესსიისა ღმერთმან ადიდოს ძლევანი მისნი’’. (იხ. Нумизм. Баратаева). (მოსე ჯანაშვილის „საქართველოს საეკლესიო ისტორიიდან“, თბ. 1886 წ.) |