|
|
წმიდა სტეფანე მილიუტინი, სერბეთის მეფე, ძმა მისი დრაგუტინი და დედა მათი ელენე. წმიდა სტეფანე სერბეთის სამეფო ტახტზე ავიდა 1275 წელს და 1320 წლამდე ბრძნულად განაგებდა ქვეყანას. წმიდა სტეფანეს მეფის ტახტი ნებაყოფლობით გადასცა მისმა უფროსმა ძმამ დრაგუტინმა, რომელმაც სამეფო მოღვაწეობას ბერული ცხოვრება არჩია და ფარულად მოღვაწეობდა მის მიერ გათხრილ ორმოში. მათი წმიდა დედა ელენე ლოცვითა და დედობრივი რჩევებით შეეწეოდა ხორციელი დიდებისა და სულიერი აღმაფრენის მწვერვალზე მდგომ წმინდა შვილებს.
|
|
წმინდა ქეთევანი იყო აშოთან მუხრან-ბატონის ასული შემკული საოცარი სილამაზითა და სიკეთით. ტანდაბალი, შავთვალება, "პირმშვენიერი და დარბაისელი, არამხოლოდ ერთი სამეფოს, არამედ მთელი იმპერიის მბრძანებლობის ღირსი იყო (რ. გულბენკიანი, "ნამდვილი ცნობები საქართველოს დედოფლის ქეთევანის მოწამეობრივი სიკვდილის შესახებ")". "მცოდნე საღვთო წერილისა და სათნოებათა მომგები, ქალწული, მორცხვი, ბრძენი, კეთილგონიერი, ქალი ნარნარი და მხნე კეთილთა მოქმედებათადმი."
|
|
23 დეკემბერს არის ხსენება ნეტარი იოანესი, მისი ძმის - მაქსიმესი და მათი მშობლების - ნეტარი სტეფანესი და ნეტარი ანგელინასი (XV ს.) - სერბეთის მთავართა.მართალი იოანესი, მისი ძმის - მაქსიმესი და მათი მშობლების უხრწნელ ნაწილებთან მრავალი სასწაული აღესრულება.
|
|
აღდგომის წინა დღეს პყრობილი მეფისწულის საზიარებლად არიანელი ეპისკოპოსი გაგზავნეს, მაგრამ უფლის რჩეულმა არ მიიღო ერეტიკოსი. გამძვინვარებულმა არიანელებმა ნეტარს თავი მოჰკვეთეს. ეს მოხდა 586 წელს, 13-14 აპრილს.
|
|
"მზისა, ვარდისა, სიცოცხლისა და შვების თვეა მაისი. ამ თვესთან დაუკავშირებია ქართულ ეკლესიას ჩვენი სიქადულის და დიდების - თამარ მეფის ხსენება" (ეპისკოპოსი ლეონიდე).
|
|
ჩვენს სამშობლოს - საქართველოს, თავისი მრავალსაუკუნოვანი ისტორიის მანძილზე არაერთი სახელგანთქმული მეფე ჰყოლია. ამ დიდებულ მეფეთა შორისაც აღმატებული სიყვარულით იმოსება სახელი დავით აღმაშენებლისა, რომლის შესახებ XI საუკუნეშივე სამართლიანად წერდა მემატიანე: "ვერავინ ძუელთა და ახალთა მეფეთა ემსგავსაო". არც მანამდე და არც მას შემდეგ! - მხოლოდ ეს შეგვიძლია დავუმატოთ მემატიანის სიტყვებს დიდი მწუხარებით.
|
|
ვახტანგ მეფე იყო „ჰასაკითა უმეტეს ყოველთა კაცთა, რამეთუ ათორმეტი ბრჭალი კაცისა იყო სიმაღლე მისი (2,40მь) და აწცა რომე არა აბჯარი და სამოსელი მისი, მისგან უფროს საცნაურ არს“ მეფის გოლიათური სიმაღლეო. იმავე ავტორის მოწმობით, ვახტანგ გორგასალი დასაფლავებული ყოფილა მისგანვე აგებულ მცხეთის დიდებულ სიონში, თვით ეკლესიაში, წინაშე სუეტსა ცხოველსა და მისსა ზედა საფლავსა წერილ არს ხატი მისი სწორი ჰასაკისა მისისა“-ო.
|
|
წმიდა მოწამე მირდატ მეფე იყო ძე ქართლის მეფის ვარაზ-ბაკურისა. სიმხნე და უშიშრობა ბავშვობიდანვე დაჰყვა საქართველოს უფლისწულს. მას არც სიქველე და გონიერება აკლდა. უმთავრეს მიზნად ქართლის სამეფოს სრული განთავისუფლება და გაძლიერება ჰქონდა დასახული. სამშობლოს სიყვარულით გულანთებული ხელმწიფე ბიზანტიისაგან დაპყრობილი ტაო-კლარჯეთის დაბრუნებას ესწრაფვოდა, ხოლო სპარსეთს, ქვეყნის შინაურ საქმეებში ჩარევის უფლებას არ აძლევდა.
|
|
თამარ მეფის მემატიანეს აღწერილი აქვს შემდეგი ეპიზოდი მისი ცხოვრებიდან:
- ვერ გაიტაცა მეფე თამარი ამქვეყნიურმა შვება-სიამემ, ვერც სამეფო გვირგვინისა და კვერთხის ძლიერებამ, ვერც ძვირფას ქვათა სიუხვემ და სხვა ულევმა სიმდიდრემ, რამეთუ ყველაზე მეტად მან უფალი ღმერთი შეიყვარა და ზურგი აქცია ქვეყნიურ საცდურთ.
|
|
წმიდა კეთილმსახური სერბეთის მთავარი ლაზარე, რომლის ხსენებას მართლმადიდებელი ეკლესია აღასრულებს 15 (28) ივნისს, ცხოვრობდა XIV საუკუნეში.
წმიდა ლაზარე დაიბადა ქალაქ პრილეპცში, სერბი მეფის - სტეფან დუშანის დიდებულის - ლაზარე პრიბაც ხლებელიანოვიჩის ოჯახში. ბავშვობიდან ქრისტიანული რწმენით იზრდებოდა - გამოირჩეოდა სიმამაცით, კეთილშობილებით, გონიერებით და ზნეკეთილობით. ხასიათის ამ თვისებებით მან მიიპყრო თვით მეფე დუშანის ყურადღება - ლაზარე მიიწვიეს სამეფო კარზე სკოპიეში და ჩართეს სახელმწიფო საქმეებში.
|
|
