|
|
წმიდა მოწამე ტატიანა დიდგვაროვან რომაელთა ოჯახში დაიბადა. მამამისი ფარული ქრისტიანი იყო და ასულიც ღვთისა და ეკლესიის ერთგულებით აღზარდა. სრულწლოვანებას მიღწეულმა ტატიანამ გადაწყვიტა, ქალწულება დაემარხა და უფლის სადიდებლად ეცხოვრა. მან დიაკონისად დაიწყო მსახურება ერთ-ერთ ტაძარში, ლოცვითა და მარხვით იწვრთნიდა სულს, ავადმყოფებს უვლიდა და გაჭირვებულებს ეხმარებოდა.
|
|
10 (23) იანვარს მართლმადიდებლური ეკლესია აღნიშნავს ხსენებას წმიდათა შორის მამისა ჩვენისა გრიგოლისი, ნოსელი ეპისკოპოსი (+395) და დისა მისისა თეოზვა დიაკონისა (+385) .
|
|
გრიგოლ ნაზიანზელი წერდა ბასილი დიდის შესახებ: „რიტორი იყო რიტორთა შორის უწინარეს საფილოსოფოსოჲსა სწავლისა. და, უზეშთაესიცა ვთქუ, მღვდელ იყო ქრისტიანეთაჲ”.
ახალ წელს საქართველოში ხშირად ,,ბასილის დღეს” უწოდებდნენ, რადგან პირველ იანვარს (ახალი სტილით 14 იანვარს) მართლმადიდებლური ეკლესია წმინდა ბასილი დიდის ხსენებას აღნიშნავს.
|
|
9 (ახალი სტილით 22) იანვარს მართლმადიდებლური ეკლესია აღნიშნავს ღირსი პეტრე, სებასტიელი ეპისკოპოსის ხსენების დღეს (IV) .
წმიდა პეტრე სებასტიელი, მღვდელმთავრების – ბასილი დიდისა და გრიგოლ ნოსელის (ხს. 1 და 10 იანვარს) ძმა იყო, მის აღზრდაში დიდი წვლილი მიუძღვის უფროს დას – მაკრინას (ხს. 19 ივლისს).
|
|
1687 წლის 5 ივლისს ისააკ ნიუტონმა გამოაქვეყნა ტაბისი "ნატურალური ფილოსოფიის მათემატიკური საწყისები". ნიშანდობლივია, რომ ნიუტონის საფლავის ქვას ლონდონის ვესტმინსტერის სააბატოში ამშვენებს წარწერა: „ აქ განისვენებს სერ ისააკ ნიუტონი, აზნაური, რომელმაც თითქმის ღვთაებრივი გონით პირველმა დაამტკიცა მათემატიკის ჩირაღდნით პლანეტების მოძრაობა, კომეტების გადაადგილების გზები და ოკეანეთა მოქცევები. ის იკვლევდა სინათლის სხივთა განსხვავებას და ამ დროს გაჩენილ ფერთა სხვადასხვა თვისებებს, რაზეც მანამდე არავინ დაფიქრებულა. ბუნების, წარსულის და წმინდა წერილის მუყაითი, ბრძენი და გულმართალი მკვლევარი თავისი ფილოსოფიით ამტკიცებდა ღმერთის სიდიადესა და ყოვლისშემძლეობას, ხოლო ზნეობით გამოხატავდა სახარებისეულ უბრალოებას...“
|
|
5 (ახალი სტილით 18) იანვარს (ასევე 14 (ახალი სტილით 27) აგვისტოს) მართლმადიდებული ეკლესია აღნიშნავს წმინდა წინასწარმეტყველი მიქეას ხსენების დღეს.
წმინდა მიქეა წინასწარმეტყველმა იწინასწარმეტყველა, რომ ბეთლემში („ბეთლემ, სახლი ეფრათასი“), იშვებოდა მხსნელი.
|
|
2 (ახალი სტილით 17) იანვარს მართლმადიდებლური ეკლესია იხსენიებს კრებას წმიდათა 70-თა მოციქულთა:
|
|
რომელი საყდართა ზედა ცეცხლის ფერთა, მაღალთა შინა მჯდომარე იყავ თანა დაუსაბამოსა მამისა და სულისა წმიდისა, სათნო იყავ შობად ქუეყანასა ზედა ქალწულისა უქორწინებელისა დედისა შენისაგან იესუ, ამისთვისცა მერვესა დღესა წინა-დაცვეთა თავს იდევ ვითარცა კაცმან. დიდება სახიერსა განზრახვასა შენსა, დიდება განგებულებასა შენსა, დიდება გარდამოსლვასა შენსა, მხოლოო კაცთმოყვარე.
|
|
წმიდა მოწამე ანისია ქალაქ თესალონიკში ცხოვრობდა იმპერატორ მაქსიმიანეს (284-305; 307-311) ზეობისას. მშობლებმა - კეთილმსახურმა და დიდგვაროვანმა ქრისტიანებმა - იგი ღვთის მცნებების ერთგულებით აღზარდეს. მათი გარდაცვალების შემდეგ ნეტარმა მთელი ქონება გლახაკებს დაურიგა და მკაცრი მოსაგრე ცხოვრება დაიწყო.
|
|
ქართული ეკლესია 29 დეკემბერს (ახალი სტილით 11 იანვარს) არნიშნავს წმიდა ათოთხმეტი ათასი მოწამე ჩვილის ხსენების დღეს, მეფე ჰეროდემ რომ ამოხოცა ბეთლემში.
|
|
